Depo KPI'ları nedir?
Depo KPI'ları, bir deponun performansını ölçmek için kullanılan ölçümlerdir. Deponun verimliliğini izlemek ve iyileştirilecek alanları belirlemek için bir yol sağlarlar. KPI'lar, stok yönetimi, sipariş karşılama ve müşteri hizmetleri dahil olmak üzere depo operasyonlarının çeşitli yönlerini ölçmek için kullanılabilir. Depo yöneticileri, KPI'ları anlayarak, operasyonlarını nasıl optimize edecekleri konusunda bilinçli kararlar verebilir ve depolarının en iyi şekilde çalışmasını sağlayabilir.
Depo KPI'ları Nasıl Ölçülür?
Depo KPI'ları çeşitli şekillerde ölçülebilir. En yaygın yöntemlerden bazıları şunlardır:
- Manuel İzleme: KPI'ları düzenli olarak manuel izlemeyi içerir. Verilerin bir elektronik tabloya veya başka bir izleme sistemine kaydedilmesi ile yapılabilir.
- Otomatik İzleme: KPI'ları izlemek için otomatik sistemlerin kullanılmasını içerir. Verilerin toplanması ve analiz edilmesi için yazılım veya diğer sistemlerin kullanılması ile yapılabilir.
- Anketler: Bu yöntem, müşterilerden ve çalışanlardan geri bildirim toplamak için anketlerin kullanılmasını içerir. Anketlerin gönderilmesi veya görüşmelerin organize edilmesi ile yapılabilir.
Performansı Artırmak için Depo KPI'larını Kullanma
Depo KPI'ları ölçüldükten sonra, iyileştirilecek alanları belirlemek için kullanılabilirler. Performansı artırmak için KPI'ları kullanmanın en yaygın yollarından bazıları şunlardır:
- Darboğazların Belirlenmesi: Depo yöneticileri, KPI'ları analiz ederek, süreçte darboğazların olduğu alanları belirleyebilir. Böylece, verimliliği artırmak için iyileştirmeler yapılabilecek alanların belirlenmesine yardımcı olur.
- Süreçlerin İyileştirilmesi: Ortaya çıkan performans verileri sayesinde, depo yöneticileri, süreçlerini nasıl optimize edecekleri konusunda bilinçli kararlar alabilirler. Bu, operasyonlarının verimliliğini artırmalarına ve depolarının en iyi şekilde çalışmasını sağlamalarına yardımcı olabilir.
- Çalışanların Eğitimi: Depo yöneticileri, KPI'ları anlayarak, çalışanların ek eğitime ihtiyaç duyduğu alanları belirleyebilir. Çalışanlarının uygun şekilde eğitilmelerini ve işlerini verimli bir şekilde gerçekleştirebilmelerini sağlamalarına yardımcı olur.
Neden ölçmemiz gerekiyor?
Depo içindeki performansı ve verimliliği ölçmemiz için birkaç neden var. Ölçüyoruz çünkü şunları yapmamız gerekiyor:
- Depo kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak;
- Müşteri memnuniyetini sağlamak;
- Operasyon içinde sürekli iyileştirme kültürünün olmasını sağlamak;
- Potansiyel sorunları büyük sorunlara dönüşmeden önce keşfetmek;
- Personeli doğru alanlarda eğitmek; ve
- Uygun durumlarda personeli ödüllendirmek.
Doğru performans ölçümleri nasıl seçilir?
Her şirketin farklı öncelikleri, farklı bir müşteri tabanı ve farklı bir çalışma yöntemi olacaktır. En uygun önlemi seçmek için aşağıdakileri yapmanız gerekir:
- İşletmenizi ve stratejisini anlayın.
- Hedeflere karar verin.
- Hangi KPI'ların hedeflere ulaşmada yardımcı olabileceğini anlayın.
- KPI'ları şirket içindeki diğer çalışanlar ve departmanlar ile uyumlu hale getirin.
- Herkesin hedeflere ulaşmak için çalıştığından emin olun - KPI sahiplerini belirleyin.
- Hedeflere ulaşılamazsa, nedenlerini analiz edin ve başarıyı sağlamak için gereken süreçleri belirleyin.
- Hedef gerçekçi değilse, değiştirin.
En Yaygın Performans Ölçümleri
- Mal Kabul
- Mal Kabul Süresi
Bir ürün/palet için ortalama mal kabul süresi
Ölçüm : Boşaltma süresi + kontrol süresi + stoklara alma süresi + yerleştirme için hazırlık süresi
- Mal Kabul Verimliliği
Mal kabul işlemlerinin verimliliğini, bir saatte mal kabul yapılan ürün adedi/palet adedi üzerinden ölçer
Ölçüm : Mal kabul yapılan adet/palet / toplam çalışma saati (gün/hafta/ay belirli bir periyod içinde)
- Yerleştirme
- Yerleştirme Süresi
Bir ürün/palet için ortalama yerleştirme süresi
Ölçüm : Yerleştirilecek alana taşıma + yerleştirme + okutma (stok lokasyon transferi)
- Yerleştirme Verimliliği
Yerleştirme işlemlerinin verimliliğini, bir saatte yerleştirilen ürün adedi/palet adedi üzerinden ölçer
Ölçüm : Mal kabulü biten ürünlerin yerleştirme süresi / yerleştirme süresi içinde yerleştirilen ürün adedi/palet
- Dock to Stock Süresi
Ürün/palet başı mal kabul, ayrıştırma/işlem ve yerleştirme süresi toplamı
Ölçüm : Tüm mal kabul ve yerleştirme süreleri toplamı (aylık/günlük) / mal kabul ürün/palet adedi (aylık/günlük)
- Stok
- Stok Doğruluğu
Fiziksel ve sistemsel stok arasındaki farkın oranı
Ölçüm : (Sayılan ürün adedi / kayıtlı ürün adedi) x 100
- Stok Çevrim Oranı
Depoya girişi yapılan ürünlerin siparişe dönüşme süresinin, ortalama stok seviyesine olan oranı
Ölçüm : (Satılan toplam ürün adedi / stoktaki ortalama ürün adedi) x 100
- Az Hareket Gören (Atıl) Stok Oranı
Depoda uzun süre hareket görmeyen stokların, ortalama stok adedine oranı
Ölçüm : (60 günden fazla hareket görmeyen ürün adedi / depodaki toplam stok adedi) x 100
- Sipariş Hazırlama / Sevk
- Sipariş Toplama Doğruluğu
Hatasız sipariş toplama oranı
Ölçüm : (Doğru toplanan sipariş sayısı / toplam toplanan sipariş sayısı) x 100 (belirlenen periyod içerisinde)
- Tamamlanamayan Sipariş Oranı
Stok eksikliği (yanlış stok, hasarlı ürün vb.) sebebi ile tamamlanamayan sipariş oranı
Ölçüm : (Tamamlanamayan sipariş sayısı / toplam sipariş sayısı) x 100 (belirlenen periyod içerisinde)
- OTIF (zamanında ve doğru sevk)
Sadece tam ve zamanında teslimat değil, aynı zamanda ürünün hasarsız olmasını, doğru belgelere ve etikete ve son olarak doğru bir faturaya sahip olmasını gerektirir. 4 ayrı ölçüm kriterinde değerlendirilir:
- Zamanında teslimat
- Tam teslimat
- Hasarsız teslimat
- Doğru dokümantasyon, etiketleme ve faturalama
Ölçüm : Zamanında teslimat oranı + tam teslimat oranı + hasarsız teslimat oranı + doğru doküman, etiket, fatura oranı
- Saatte Toplanan Sipariş Sayısı
Sipariş toplama işlemlerinin verimliliğini, bir saatte toplanan sipariş adedi üzerinden ölçer.
Ölçüm : Toplanan sipariş adedi / toplama yapılan çalışma saati (belirlenen periyod içerisinde)
- Saatte Toplanan Satır Sayısı
Sipariş toplama işlemlerinin verimliliğini, bir saatte toplanan satır sayısı üzerinden ölçer.
Ölçüm : Toplanan satır sayısı / toplama yapılan çalışma saati (belirlenen periyod içerisinde)
- Depo Güvenlik
- İş Kazasından Kaynaklı Kayıp Zaman Oranı
Ölçüm : (İş kazasından kaynaklı kayıp saat / çalışma saati) x 100
- Son İş Kazasından Sonra Geçen Süre
- Yıllık Kaza Sayısı
- Diğer Operasyonel Ölçümler
- İade Oranı
Sevk edildikten sonra müşteri tarafından geri iade edilen ürün oranı
Ölçüm : (İade ürün adedi / toplam sevk edilen ürün adedi) x 100
- Rampa Yoğunluğu Oranı
Ölçüm : (Kullanılan rampa sayısı / toplam rampa sayısı) x 100
- Depo Doluluk Oranı
Ölçüm : (Dolu lokasyon sayısı / toplam lokasyon sayısı) x 100
- Ekipman Kullanım Oranı
Ölçüm : (Ekipman kullanım saati / Ekipman kullanılabilir saatler) x 100
- Finansal Ölçümler
- Satır Başı Mal Kabul Maliyeti
Ölçüm : Toplam mal kabul maliyeti / mal kabul yapılan toplam satır sayısı
- Satır Başı Yerleştirme Maliyeti
Ölçüm : Toplam yerleştirme maliyeti / yerleştirilen toplam satır sayısı
- Finansal Stok Çevrim Oranı
Ölçüm : Satılan ürün maliyeti / ortalama stok değeri
- Sipariş Başı Maliyet
Ölçüm : Toplam sipariş hazırlama maliyeti / sevk edilen sipariş sayısı